เนะซอมีย์ กันญะวีย์

เนะซอมีย์ กันญะวีย์ ซึ่งมีชื่อเต็มว่า อิลยาส บิน ยูซุฟ บิน ซะกี บิน มุอัยยัต (เสียชีวิตในระหว่างปี 576 ถึง 606 ฮ.ศ) เป็นกวีนักเล่าเรื่องภาษาเปอร์เซียชาวอิหร่าน และเป็นหนึ่งในเสาหลักของบทกวีเปอร์เซีย และยังเขียนบทกวีเกี่ยวกับอิหม่ามอาลี

เนะซอมีย์ เป็นปรมาจารย์ด้านวิชาการในสมัยของเขา เช่น ปรัชญา ดาราศาสตร์ ฮะดิษ ตัฟซีร และนิติศาสตร์ บทกวีของเขามีเนื้อหาเกี่ยวกับปรัชญา รหัสยะ และบางครั้งก็มีเนื้อหาทางการเมือง ในบทกวีของเขา เขาถือว่าท่านศาสดา (ศ) คือผู้บริสุทธิ์  และการขอดุอาโดยผ่านนามของศาสดาก็จะได้รับการช่วยเหลือ

ผลงานของเขามี Panj Ganj หรือ Khamsa Nizami ซึ่งรวมถึงมัซนาวีย์ ที่มีชื่อว่า Makhzon al-Asrar  Khosro และ Shirin Laili และ Majnoon, Haftpiker และ Iskandarnameh Diwani ยังถูกกล่าวถึงว่าเป็นผลงานของเขาด้วย

เนะซอมีย์ กันญะวีย์ เป็นนักกวี นักเล่าเรื่องภาษาเปอร์เซีย และเป็นหนึ่งในเสาหลักของบทกวีเปอร์เซีย ซึ่งคุ้นเคยกับวิชาการทางปัญญา เช่น ปรัชญา ตรรกศาสตร์ คณิตศาสตร์ ดาราศาสตร์ ฮะดีษ อัลกุรอาน และนิติศาสตร์

ผลงานของเนะซอมีย์ มีเนื้อหาที่เป็นรหัสยะและปรัชญา นูรุดดีน อับดุลเราะห์มาน ญามีย์ กวีและซูฟีแห่งศตวรรษที่ 9 ถือว่าบทกวีของเนะซอมีย์เป็นการค้นพบหาแก่นแท้และวิชาการ

เนะซอมีย์ เขียนบทกวีเกี่ยวกับอิมามอาลี (อ.) นักวิชาการชีอะฮ์บางคน เช่น มุลลาศัดรอ  เฟซ กาชานีย์  และมุลลาฮาดีญ์ ซับซะวอรีย์ใช้ประโยชน์จากบทกวีทางศีลธรรม ปรัชญา และรหัสยะของเนะซอมีย์ในผลงานของพวกเขา และท่านอัลลามะฮ์ฮาซันซอเดะห์ ออโมลีย์ นักปรัชญาและนักรหัสยะของชีอะห์ เรียกเขาว่า นักรหัสยะ

วันที่ 21 อิสฟัน ถูกกำหนดให้เป็นวันรำลึกถึงเนะซอมีย์ในปฏิทินอย่างเป็นทางการของอิหร่าน ผลงานประพันธ์บางส่วนของเขา รวมถึงบทกวีชื่อ “พระนามของพระนามคือการเริ่มต้นที่ดีที่สุด ซึ่งอยู่ในหนังสือเรียนของอิหร่าน

เดาลัตชาห์ ซะมัรกันดีย์ นักแปลในศตวรรษที่ 9 จันทรคติ ถือว่า เขาเกิดใน Ganja (เมืองในอาเซอร์ไบจานซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของอิหร่านในสมัยนั้น แต่ตามคำกล่าวของ ออกอ โบโซรก์ เตะห์รานีย์ นักแปลชีอะห์ ถือว่า เขามาจากเมือง Tafarsh ซึ่งเป็นเมืองหนึ่ง ใกล้เมือง อารอก แต่เขาเติบโตใน กันเญะห์   เนะซอมีย์ ได้รับการแนะนำในสารานุกรมบริแทนนิกาหลายรายการในนามของกวีชาวอิหร่าน

เขาได้รับการอธิบายว่าเป็นนักพรตและนักกวีผู้สันโดษซึ่งไม่ได้มีความเกี่ยวข้องอย่างใกล้ชิดกับกษัตริย์ในสมัยของเขา แต่ได้รับความเคารพจากเหล่ากษัตริย์  ปีที่เนะซอมีย์เสียชีวิต ยังเป็นที่ถกเถียงกันอยู่  มีการกล่าวถึงตั้งแต่ปี 576 ถึง 606 ฮ.ศ เนะซอมีย์เสียชีวิตในกันเญะห์และถูกฝังไว้ที่นั่น