مشاهیر
مشاهیر هنرمندان و نویسندگان

อาลี อักบัร เดห์โคดา

อาลี อักบัร เดห์โคดา เกิดปี 1257 เสียชีวิตในวันที่ 7 อิสฟัน 1334  เขาเป็นนักประพันธ์ ผู้เขียนพจนานุกรม  นักการเมือง และนักกวีชาวอิหร่านที่มีชื่อเสียง เขาเป็นผู้เขียนและเป็นผู้ก่อตั้งพจนานุกรมเดห์โคดา   เดห์โคดาเป็นหนึ่งในบุคคลที่ฉลาดที่สุดในด้านวัฒนธรรมและวรรณกรรมเปอร์เซียร่วมสมัย อาลี อักบัร เดห์โคดา เกิดในปี 1257 ในกรุงเตหะราน ในย่าน Sangalaj บิดาของเขา ข่าน บอบอข่าน ซึ่งเป็นทหารและเป็นหนึ่งในชนชั้นกลางของ เมืองกัซวีน  ออกจากเมืองกัซวีนก่อนที่เขาจะเกิดและขายทรัพย์สินและตั้งรกรากในกรุงเตหะราน เมื่อเขาอายุ 9 ขวบ บิดาของเขาเสียชีวิตที่บุรูเญิร และมารดาของเขารับหน้าที่ในการเลี้ยงดูเขา  ขณะนั้น กุลามฮูเซน บุรูเญิรดีย์ หนึ่งในมิตรสหายของครอบครัวเขา ก็ได้เริ่มสอน เดห์โคดา  เดห์โคดาได้ร่ำเรียนศึกษาระบบเก่ากับเขา ในคราวเปิดโรงเรียนรัฐศาสตร์สังกัดกระทรวงการต่างประเทศเมื่อปี  1278 เดห์โคดาได้เข้าร่วมการสอบเข้าโรงเรียนและศึกษาที่นั่น และสี่ปีต่อมาเขาก็เป็นหนึ่งในผู้สำเร็จการศึกษากลุ่มแรกๆ ของโรงเรียนรัฐศาสตร์ ช่วงเวลาที่เขาศึกษาที่นั่น เขาได้ทำความคุ้นเคยกับพื้นฐานของวิชาการใหม่ๆและภาษาฝรั่งเศส ครูสอนวรรณคดีเปอร์เซียในโรงเรียนนั้นคือ มูฮัมหมัด ฮูเซน ฟุรูฆีย์ และในบางครั้ง เดห์โคดา ก็ได้รับมอบหมายให้สอนวรรณกรรมในชั้นเรียน […]

Read More
مشاهیر هنرمندان و نویسندگان

ซัยยิด ญะลาลุดดีน อาลิอะหมัด

ซัยยิด ญะลาลุดดีน ซาด๊าต อาลิอะหมัด เกิดเมื่อ 11 ออซัร 1302 – เสียชีวิต 18 ชะห์รีวัร 1348 นักคิดนักเขียนสังคมนิยม นักวิจารณ์วรรณกรรมและนักแปลชาวอิหร่าน เขาแต่งงานกับซีมีน ดาเนชวาร์  อาลิอะหมัดมีชื่อเสียงในช่วงทศวรรษที่ 1340 และมีผลงานที่สำคัญสำหรับนักคิดและวรรณกรรมของอิหร่าน ซัยยิด ญะลาลุดดีน เกิดเมื่อวันที่ 11 ออซัร  1302 ในครอบครัวศาสนาในย่านซัยยิด นัศรุดดีน กรุงเตหะราน เขาเป็นลูกพี่ลูกน้องของซัยยิด มะห์หมูด ตอเลกอนีย์ ครอบครัวของเขามีพื้นเพมาจากเมือง Taleghan หมู่บ้าน Orazan หลังจากจบชั้นประถมศึกษา ซัยยิด อะหมัด ตอเลกอนีย์ บิดาของญะลาลุดดีน ไม่อนุญาตให้เขาเรียนมัธยมปลาย แต่เขาไม่ยอมทำตามคำขอของบิดา ซัยยิด ญะลาลุดดีน ซัยยิด ญะลาลุดดีน ในช่วงวัยรุ่น เขาได้รับอิทธิพลจากอบรมสั่งสอนจากครอบครัวที่มีศาสนา ทุกคนที่อยู่รอบตัวเขา เช่น บิดา พี่ชาย และปู่ของเขา ต่างก็มาจากผู้รู้ทางศาสนา […]

Read More
مشاهیر هنرمندان و نویسندگان

กามาล อัลมุลก์

มูฮัมหมัด ฆ็อฟฟารี  หรือที่รู้จักในชื่อ กามาล อัลมุลก์ เป็นจิตรกรชาวอิหร่านผู้มีชื่อเสียงในสมัย Qajar และปาห์ลาวีตอนต้น เขาเป็นหนึ่งในบุคคลที่มีชื่อเสียงและมีอิทธิพลมากที่สุดในประวัติศาสตร์ร่วมสมัยของอิหร่าน กามาล อัลมุลก์ เป็นหลานชายของ เศาะนีอุ้ลมุลก์ มูฮัมหมัด ฆ็อฟฟารี เป็นบุตรชายคนที่สองของมีรซา โบโซรก์ ข่าน เป็นหนึ่งในเจ้าหน้าที่และเกษตรกรของตระกูล ฆ็อฟฟารีที่โด่งดังของ กาชาน และ ฮาญีเญะห์ มัรยัม เบย์กัม จากตระกูล ชีบอนีย์ ที่โด่งดังของเมืองนี้ ปีเกิดของกามาล อัลมุลก์คือ ฮ.ศ  1226 ในทางกลับกัน เพื่อน นักศึกษา และนักเขียนชีวประวัติ ได้ระบุวันเกิดของเขาอยู่ระหว่างปี ค.ศ 1848 ถึง 1863 ผู้เขียนชีวประวัติส่วนใหญ่ถือว่าปี 1848 ถูกต้อง และปี 1863 ถูกระบุว่า คือ ปีเสียชีวิตของ อาบู ตุรอบ น้องชายของ กามาล อัลมุลก์ กามาล […]

Read More
شاعران و ادیبان مشاهیر

ชะห์รียอร

ซัยยิด มูฮัมหมัด ฮูเซน บะห์ยัต ตับรีซีย์  หรือที่รู้จักในชื่อ ชะห์รียอร เป็นหนึ่งในกวีชีอะฮ์ชาวอิหร่านร่วมสมัยที่เขียนบทกวีสรรเสริญ อะห์ลุลบัยต์  อาลี เอย ฮุมอเยะ ระห์มัต เป็นหนึ่งในบทกวีที่มีชื่อเสียงที่สุดของเขาที่บรรยายถึงอิมามอาลี อ. และแต่งบทกวีอันโด่งดังที่เป็นภาษาตุรกี อาซารีย์ ชื่อว่า Heydar Babaye Salam ชะห์รียอร เขียนบทกวีหลายประเภท ซึ่งได้รับอิทธิพลจากฮาฟิซ  และ นีมอ เขาเสียชีวิตในกรุงเตหะรานในปี 1367 ร่างของเขาถูกฝังที่เมืองตับรีซ ฝังในสุสานอัชชุอารออ์  วันที่ 27 ชะห์รีวัร เป็นวันครบรอบการเสียชีวิตของชะห์รียอร ถูกเรียกว่า  วันกวีนิพนธ์และวรรณกรรมแห่งชาติ ชะห์รียอร มีผลงานทางศิลปะและงานเขียนมากมาย รวมถึงละครโทรทัศน์เรื่อง ชะห์รียอรที่ กำกับโดย กามาล ตับรีซีย์ ซึ่งสร้างขึ้นในปี 1384  ฉายทางช่อง 2 ของสาธารณรัฐอิสลามแห่งอิหร่านในปี 1386 ชะห์รียอร คือบุตรชายของ ฮัจญ มีรออกอ คุชนอบีย์ (หนึ่งในทนายความชั้นยอดของเมือง […]

Read More
شاعران و ادیبان مشاهیر

นีมา ยูชีจ

อาลี อิสฟันยอรีย์ (เกิด 21 ออบอน 1276 – เสียชีวิต 13 เดย์ 1338) หรือที่รู้จักในชื่อ นีมา ยูชีจ เป็นกวีชาวอิหร่าน เขาเป็นผู้ก่อตั้ง บทกวีเปอร์เซียฉบับใหม่ และ ได้รับฉายาว่า บิดาแห่งกวีนิพนธ์รูปแบบใหม่ในอิหร่าน เขาได้รับการยกย่องให้เป็นหนึ่งในกวีที่มีอิทธิพลมากที่สุดในบทกวีร่วมสมัยของอิหร่าน นีมา ยูชีจ เขาท้าทายรากฐานและโครงสร้างทั้งหมดของบทกวีเปอร์เซียโบราณอย่างมีสติ บทกวีใหม่เป็นชื่อที่เขาเองตั้ง และต่อมาเรียกว่าบทกวีนีมา กระแสหลักทั้งหมดของบทกวีเปอร์เซียร่วมสมัยเป็นหนี้บุญคุณการปฏิวัตินี้ ซึ่งนีมา เป็นผู้ริเริ่ม เหล่านักกวีและนักวิจารณ์ร่วมสมัยต่างมองว่า บทกวีของเขาคือสัญลักษณ์และถือว่าเขาเป็นผู้ร่วมก่อตั้งกวีเชิงสัญลักษณ์ที่เรียกว่า Jahan นีมายังมีบทกวีในภาษาโมซันดารอนีย์ซึ่งตีพิมพ์ภายใต้ชื่อ โรจา อีกด้วย นีมา ยูชีจ เกิด 21 ออบอน 1276  ในหมู่บ้าน Yosh ซึ่งอยู่ในเขตปริมณทลของบัลดะห์ เมือง นูร  บิดาของเขา คือ อิบราฮีม ข่าน เอียะซอม อัล-สุลต่าน มาจากตระกูลเก่าแก่ในโมซันดารอน ประกอบอาชีพเกษตรกรรมและเลี้ยงสัตว์ ตระกูล […]

Read More
شاعران و ادیبان مشاهیر

ฮูแชงก์ อิบติฮอจ

มีร ฮูแชงก์ อิบติฮอจ (เกิด 6 อิสฟัน 1306 – เสียชีวิต 19 โมรดอด 1401) หรือที่รู้จักในชื่อ ซอเยะห์ เป็นนักกวีนักวิจัยสังคมนิยมชาวอิหร่าน เขาตีพิมพ์หนังสือเล่มแรกของเขาชื่อ เสียงพลงแรกในปี 1325 ในบรรดาผลงานอื่น ๆ ของเขาสามารถพูดถึงเพลง ซะพีเดะห์   โคลง ดารกูเชะซอร์  เฮะซอร  และ อัรเฆาะวอน เขาเป็นหัวหน้ารายการ กุลฮอ ทางวิทยุตั้งแต่ปี 1350 ถึง 1356 และยังเป็นผู้ก่อตั้งรายการเพลงกวีนิพนธ์ประจำสัปดาห์ มีร ฮูแชงก์ อิบติฮอจ เกิดวันอาทิตย์ที่ 6 อิสฟัน  1306 ในเมือง รัชต์  ในตระกูล บะฮาอีย์  บิดาของเขา ออกอ ข่าน  อิบติฮอจ เป็นหนึ่งในแพทย์ของ รัชต์  เป็นหัวหน้าโรงพยาบาล Porsina ในเมืองนี้มาระยะหนึ่ง มารดาของเขาชื่อ […]

Read More
شاعران و ادیبان مشاهیر

มะห์ดี อิควาน ซอลิซ

มะห์ดี อิควาน ซอลิซ  เป็นนักกวี นักวรรณกรรม  และนักดนตรีชาวอิหร่านที่มีชื่อเสียง เขาเป็นผู้ชนะเลิศในเทศกาลบทกวีนานาชาติ Fajr ครั้งแรกในหมวดระดับชาติและความรักชาติ บทกวีของเขามีบริบททางสังคม บางครั้งเขาก็บรรยายถึงเหตุการณ์ในชีวิตของผู้คน นอกจากนี้ยังมีน้ำเสียงที่ยิ่งใหญ่ผสมกับความแข็งแกร่งและน้ำหนักของบทกวี Khorasani และยังมีองค์ประกอบที่ใหม่ๆอีกด้วย อิควาน ซอลิซ มีความสามารถในการแต่งบทกวีเปอร์เซียคลาสสิก  เขาทิ้งบทกวีไว้ทั้งสองรูปแบบ นอกจากนี้เขายังคุ้นเคยกับการเล่นกีต้าร์และดนตรีอีกด้วย บิดาของเขาชื่อ อาลี เป็นหนึ่งในพี่น้องสามคนที่ย้ายจากหมู่บ้าน Fahraj ในจังหวัด ยัซด์ ไปยัง มัชฮัด ด้วยเหตุนี้พวกเขาจึงตั้งชื่อครอบครัวของพวกเขาว่า อิควาน ซอลิซ ซึ่งหมายถึงพี่น้องสามคน อิควาน อยู่ใน มัชฮัด จนกระทั่งอายุ 20 ปี และหลังจากจบโรงเรียนเทคนิค (มัธยมตอนปลาย) เขาก็มาที่เตหะรานและทำงานเป็นครูในเขตชานเมืองของเตหะรานเป็นเวลาหลายปี จากนั้นเมื่ออายุสี่สิบปีเศษ เขาได้รับมอบหมายให้ทำงานในหอสมุดแห่งชาติโดยกระทรวงวัฒนธรรม อิควานมีความเชี่ยวชาญในบทกวีมหากาพย์  เขาใช้ธีมมหากาพย์ในบทกวีของเขาและตกแต่งแง่มุมต่างๆ ของธีมเหล่านี้ด้วยคำอุปมาอุปไมยและสัญลักษณ์ ตามที่นักวิจารณ์บางคนกล่าวว่า ในแง่ของบทกวีและในแง่ของอุดมการณ์เขาได้สร้างส่วนผสมของประวัติศาสตร์อิหร่านโบราณ และความคิดเห็นที่แสวงหาความยุติธรรม ด้วยวิธีนี้ บางครั้งในความรักชาติของเขา ทำให้เขาดูเหมือนเป็นพวกชาตินิยม บทกวีของ อิควาน ในช่วงทศวรรษที่ 1330 […]

Read More
شاعران و ادیبان مشاهیر

เนะซอมีย์ กันญะวีย์

เนะซอมีย์ กันญะวีย์ ซึ่งมีชื่อเต็มว่า อิลยาส บิน ยูซุฟ บิน ซะกี บิน มุอัยยัต (เสียชีวิตในระหว่างปี 576 ถึง 606 ฮ.ศ) เป็นกวีนักเล่าเรื่องภาษาเปอร์เซียชาวอิหร่าน และเป็นหนึ่งในเสาหลักของบทกวีเปอร์เซีย และยังเขียนบทกวีเกี่ยวกับอิหม่ามอาลี เนะซอมีย์ เป็นปรมาจารย์ด้านวิชาการในสมัยของเขา เช่น ปรัชญา ดาราศาสตร์ ฮะดิษ ตัฟซีร และนิติศาสตร์ บทกวีของเขามีเนื้อหาเกี่ยวกับปรัชญา รหัสยะ และบางครั้งก็มีเนื้อหาทางการเมือง ในบทกวีของเขา เขาถือว่าท่านศาสดา (ศ) คือผู้บริสุทธิ์  และการขอดุอาโดยผ่านนามของศาสดาก็จะได้รับการช่วยเหลือ ผลงานของเขามี Panj Ganj หรือ Khamsa Nizami ซึ่งรวมถึงมัซนาวีย์ ที่มีชื่อว่า Makhzon al-Asrar  Khosro และ Shirin Laili และ Majnoon, Haftpiker และ Iskandarnameh Diwani ยังถูกกล่าวถึงว่าเป็นผลงานของเขาด้วย […]

Read More
شاعران و ادیبان مشاهیر

อัตตอร เนชอบูรีย์

อัตตอร เนชอบูรีย์ เป็นนักกวีและนักรหัสยะในศตวรรษที่6และ7 ทางจันทรคติ เขาเชี่ยวชาญในวิชาการต่างๆ เช่น อัลกุรอาน ฮะดีษ นิติศาสตร์ ตัฟซีร์ การแพทย์ ดาราศาสตร์ และเทววิทยา อัตตอร มีบทกวีมากมายที่เกี่ยวกับความประเสริฐของคอลีฟะห์ ซึ่งแสดงให้เห็นว่าเขาอยู่ในมัสฮับอะห์ลิลซุนนะห์  แต่เขายังแต่งบทกวีหลายบทด้วยกันเพื่อสรรเสริญท่านอะลี และ อะห์ลุลบัยต์ อ. มากจนทำให้บางคนคิดว่าเขาเป็นชีอะฮ์ Elahinameh Asrarnameh, Khosrownameh  เป็นหนึ่งในผลงานของ อัตตอร และ Tazkira al-Awliya เป็นผลงานร้อยแก้วเพียงชิ้นเดียวของเขา วันที่ 25 ฟัรวัรดีน ได้รับการขนานนามว่าเป็นวันชาติแห่งการรำลึกถึง อัตตอร เนชอบูรีย์ในปฏิทินอิหร่าน อัตตอร เนชอบูรีย์  เป็นกวีชาวอิหร่านและนักรหัสยะแห่งศตวรรษที่ 6 และ 7 ตามจันทรคติ ไม่มีข้อมูลที่สมบูรณ์เกี่ยวกับรายละเอียดชีวิตของเขา เขาเกิดในปี 540 ฮ.ศ หรือ ฮ.ศ ในภูมิภาค Kadkan ใกล้ เนชอบูร เขาถูกจับและถูกจับเป็นเชลยโดยทหารมองโกลที่เนชอบูร และถูกสังหารในปี […]

Read More
شاعران و ادیبان مشاهیر

ศออิบ ตับรีซีย์

ศออิบ ตับรีซีย์ ชื่อเต็มของเขา มีร์ซา มูฮัมหมัด อาลี ตับรีซีย์ เป็นหนึ่งในกวีชีอะฮ์แห่งฮิจเราะห์ในศตวรรษที่ 11 ผู้เขียนบทกวีบรรยายเรื่องราวอะห์ลุลอัลบัยต์ อ. และเหตุการณ์กัรบาลา เขาเดินทางไปอินเดียหลายครั้ง บทกวีของเขาได้รับการขานรับไม่เพียงแต่ในอิหร่านเท่านั้น แต่ยังรวมถึงในอินเดียด้วย รองจาก ซะอ์ดีย์  ฮาฟิซ และ เมาว์ลาวีย์  ดิวานกวี ของ ศออิบ ถือเป็นผลงานที่สำคัญที่สุดชิ้นหนึ่งของเขาในวรรณคดีเปอร์เซีย  ศออิบถูกถือว่าเป็นลูกหลานของชัมซุดดีน มูฮัมหมัด มัฆริบีย์ ตับรีซีย์  เขามีความเชี่ยวชาญในวิชาการแขนงต่างๆ เช่น วรรณกรรม รหัสยะ และปรัชญา บทกวีของเขาเขียนตั้งแต่ 80,000 ถึง 300,000 บท ตามที่บรรดานักกวีกล่าวไว้ว่า สไตล์ของศออิบ มีความโดดเด่นและมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวในแง่ของการใช้คำที่หลากหลายและการผสมผสานที่แตกต่างกัน กวีและนักวิชาการบางคน นอกเหนือจากยกย่องศออิบแล้ว ยังได้กล่าวถึงบทกวีของเขาในหนังสือและลอกเลียนสไตล์ของเขา เนื่องจากบทกวีของเขาใช้กันอย่างแพร่หลายในหนังสือของนักค้นคว้าและนักเขียนเช่น คอนกอนีย์   ฮะซีน ลอฮิญีย์ ออกอ โบโซรก์ เตะห์รานีย์  นอเซ็มฮัรวีย์  วาเระห์ ดอเฆ็สตานีย์ และซะฟูต […]

Read More